Skip to main content
x

نام علمی :

Anethum graveolens L.

نام فارسی :

شبت، شوید

خانواده :

Apiaceae

نام عربی :

شبت، سذاب البر

2n :  

Bo:22

نام انگلیسی :

Dill, Ante, Dill-seed

نام فرانسوی :

Aneth, Fenouil batard, Fenouil puant

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی
مناطق اروپایی سیبریایی

 

 

ارزش کاربری :

دارویی
تغذیه ای

 

 

 نوع خاک :

آهکی
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

دشت

 

 

اکوسیستم :

کاشته شده

 

 

شماره شناسه  :

244

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گياه علفی و يکساله که تا ارتفاع 40 تا 120 سانتی متر رشد می کند. در منطقه کشت می شود. ریشه راست و دوکي شکل دارد. ساقه لوله ای و توخالی با انشعابات متعدد که روی آن شيارهای زیاد دارد. برگ های قاعده ای سه گوشه. قطعات انتهايي برگ های قاعده ای به طول تا 12 و عرض 0/5 میلی متر می باشند. برگ ها دمبرگ های بلند دارند. برگ های شانه ای کوچک ولی قطعات انتهايي بلندتری نسبت به برگ های قاعده ای پیدا می کنند. برگ ها غلاف دارند. طول غلاف 15 تا 20 میلی متر با لبه غشایی. گل آذین چتر که چترها 5 تا 15 سانتی متر قطر دارند و تعداد شعاع‌ها از 15 تا 50 تا متغییر است که اندازه مساوي دارند. طول شعاع‌ها 2 تا 4 سانتی متر و هر شعاع حدود 20 گل با دمگل دارد. دمگل ها به طول 2 تا 10 میلی متر می باشند و اندازه تقریباً مساوی در شعاع‌ها دارند. میوه ها به طول 3/5 تا 4 و عرض 2 تا 3 میلی متر و قهوه ای تيره رنگ هستند که پره های کناري با بالي باريک همراه است. خامه ها به طور مشخص حالت برگشته دارند. شوید یکی از سبزی‌های رایج زراعی و با ارزش می باشد که در سطح وسیع در ایران کاشته می شود. این گونه سرشار از انواع املاح فلزات بوده و علاوه بر سبزی خوراکی برای پخت و پز، گیاه دارویی هم محسوب می گردد. در اغلب کشورهای آسیایی و اروپایی با خواص دارویی آن آشنا هستند و در داروسازی مدرن مورد بهره برداری قرار می دهند. به صورت خشک یکی از سبزیجاتی است که صادر می گردد. روغن عصاره‌ی آن خیلی مفید و انواع اسانس و غیره را از آن استحصال نموده اند. و به عنوان ادویه جات استفاده می شود. دانه های آنرا برای تقویت معده، رفع اسپاسم، افزایش دهنده شیر در مادران شیرده، افزایش دهنده قاعدگی، رفع سوء هضم غذا، سکسکه و برطرف کننده حالت تهوع است. گیاه کامل برای چاشنی و طعم دهنده غذا در صنایع غذائی مصرف می شود. در آنالیز روغن عصاره اندام های هوائی که شامل 99/6% آنرا شامل گردید، 13 ترکیب مختلف تفکیک گردید که مهمترین آنها عبارتند از: carvone (51/7%), trans-dihydrocarvone (14/7%), dillether (13/2%). شوید دارای اثرات ضد سرطانی است ولی اثر میکروب کشی کمی دارد. شبت در صنایع غذائی، تزئینی کاربرد زیادی دارد از نظر اقتصادی در کشاورزی اهمیت دارد و به صورت بذر، برگ، ساقه به تنهائی یا مخلوط استفاده می گردد. با توجه به منابع، آینده به این گونه نیاز بیشتری خواهد داشت. شبت جزو 25 داروی معروف و اقتصادی جهان معرفی شده است.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Anethum graveolens - Apiaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

کرمانشاه، کرمان، هرمزگان، خراسان، تهران

 پراکندگی جغرافیایی :

بومی منطقه مدیترانه می باشد و در مناطق مختلف دنیا کشت می شود. از مزارع و باغچه های منازل به طبیعت هم راه یافته و نمونه تیپ از پرتغال و اسپانیا ارسال شده است.

 گونه

 :

Anethum graveolens L.

پراکندگی ایران

Anethum graveolens - Apiaceae

پراکندگی موته

Anethum graveolens - Apiaceae

منابع :   

Boissier, E. 1872. Flora Orientalis. Vol 2. P. 1026.
Shishkin, B.K. 1974. Flora of the USSR. English translated. Vol. XVII. P. 209.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی