Skip to main content
x

نام علمی :

Gundelia tournefortii L.

نام فارسی :

کنگر، کنگر خوراکی

خانواده :

Asteraceae

نام عربی :

کعیب، کعب

2n :  

نام انگلیسی :

Tournefort's gundelia, Gunnera

نام فرانسوی :

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی

 

 

ارزش کاربری :

علوفه ای
تغذیه ای

 

 

 نوع خاک :

آهکی
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

دشت

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

8

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

کنگر نام مرسوم در ایران برای این گونه علفي چندساله است که ساقه اصلی آن ضخيم و ساده بوده و ساقه ها‌‌‌ در بالا ديهيمي شکل و کم شاخه هستند. شاخه ها‌‌‌ بدون کرک يا با کرک های تار عنکبوتي تنک. برگ ها‌‌‌ بزرگ، وسیع و پهن، چرمی و محکم بدون دمبرگ مشخص به ساقه چسبیده. برگ ها‌‌‌ در قاعده باریک و دارای خارهاي سخت در حاشیه می باشد. حاشیه برگ با بریدگی‌ها‌‌‌ی شانه ای تا کم و بيش دوبار شانه ای است که دندانه آنها منتهی به خارهای نامنظم شده اند. طول برگ ها‌‌‌ي پایيني از 20 تا 50 سانتیمتر و گاهی بلندتر که عرض آنها متغییر و بین 4 تا 25 سانتیمتر است، برگ ها‌‌‌ی بالاي ساقه کوچک تر بوده و تقسيمات کمتری دارند و کپه را در‌بر‌گرفته اند که بلندتر از کپه می باشند. رگبرگ ها‌‌‌ بخصوص رگبرگ اصلی ضخیم و برجسته است. گل هادر گل آذین کپه‌ای منفرد و متراکم جمع شده اند که صورتی رنگ هستند و در انتهای شاخه ها تشکیل می گردند. برگه های کپه چرمی با لبه خاردارو تخم مرغي يا سرنیزه ای شکل، تا حدودی از کپه بلندتر و در انتها به خاري سخت منتهي می گردد، ارتفاع تا 7 سانتیمتر و ارغوانی تا قهوه ای می شوند. میوه فندقه این گیاه صاف تا واژتخم مرغي است. این گونه خار دار به علت تخریب مراتع با چرای مفرط به راحتی تکثیر شده و به صورت گونه غالب در مراتع در می‌آیند که تشکیل جوامع تک گونه ای می دهند. به دلیل خاردار بودن گیاه حیات وحش و دام از ان استفاده نمی کند. و به همین علت ریزش بذر آن همه ساله به وفور انجام گرفته و موجب می شود که جمعیت آن در هر مرتعی که تخریب گردد، افزایش یابد. گیاهان تازه آغاز به رشد کرده در بهار توسط مردم برداشت شده و بعد از حذف خارها، مورد استفاده خوراکی قرار می گیرد که با وسیله میله‌ای ساده با سر برنده مجتمع برگ ها‌‌‌ی رزت اولیه در حال خارج شدن از زیر خاک را قطع و به بازار عرضه می نمایند. چیدن و جمع آوری این گیاه به این صورت موجب کم شدن جمعیت آن می گردد در مواقعی بخشی از ریشه اصلی هم به طور کامل چیده و برداشت می شوند. با تخریب بیشتر مراتع که گیاهان تضعیف شده و حذف می گردند، این گونه فضای کافی برای استقرار بذرهای خود پیدا می کند. با روند تخریب مراتع منطقه در چند سال آینده این گونه در مراتع جمعیت بیشتری خواهد داشت که با سایه انداختن بر روی دیگر گونه ها موجبات حذف آنها را فراهم می نماید.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Gundelia tournefortii - Asteraceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

 گرگان، مازندران، گیلان، آذربایجان، کرمانشاه، ایلام، همدان، لرستان، اصفهان، یاسوج، یزد، فارس، هرمزگان، سمنان، تهران

 پراکندگی جغرافیایی :

ترکیه، ایران، ارمنستان، لبنان،سوریه، فلسطین، اردون، عراق، جمهوری آذربایجان.

 گونه

 :

Gundelia tournefortii L.

پراکندگی ایران

Gundelia tournefortii - Asteraceae

پراکندگی موته

Gundelia tournefortii - Asteraceae

منابع :   

Boissier, E. 1875. Flora Orientalis. Vol III. P. 421.
Davis, P.H. 1975. Flora of Turkey. Vol. 5. P. 325.
Rechinger, K.H. 1989. Flora Iranica, Compositae VII. No. 164. P. 107.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی