Skip to main content
x

نام علمی :

Nepeta fissa C. A. Mey.

نام فارسی :

خانواده :

Lamiaceae

نام عربی :

2n :  

نام انگلیسی :

نام فرانسوی :

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی

 

 

ارزش کاربری :

علوفه ای

 

 

 نوع خاک :

صخره ای

 

 

توپوگرافی  :

دره

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

239

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گیاه علفی چند ساله که انتهای چوبی و ساقه های افراشته دارد که تا ارتفاع 20 تا 95 سانتی متر می روید. ساقه ها بدون کرک يا کرکدار هستند. ساقه ها از قاعده منشعب می شوند. برگ ها دمبرگ دار می باشند که طول آنها 0/8 تا 4 سانتی متر متغییر است. برگ ها در حاشیه دندانه دار، معمولاً مثلثي تخم مرغی شکل بوده که طول آن 1/4 تا 5 و عرض 1/5 تا 4/5 سانتی متر می باشد. در قاعده قلبي تا گوه ای و در هر دو سطح کرکدار می گردد. ساقه در بالا و در بخش گل آذین به تعداد کمتر برگ دارد. این برگ ها تقریباً نیزه ای هستند که حاشیه صاف دارند. گل آذين به صورت پراکنده ترکیب خوشه ای با گرزن است، گرزن ها دارای پایکی به طول 0/5 تا 4 سانتی متر می باشد. برگه گرزن ها 2 تا 4 میلی متر که درفشی تا خطی دارند و از کرک های زیاد پوشیده شده است. کاسه گل لوله ای، 6 تا 8 میلی متري طول دارد و لوله ای با گلوی مورب و دندانه هاي نوک تيز، لوب هاي پاييني کاسه عميقاً شکافته و کرکدار هستند. جام گل ارغواني يا آبي رنگ به طول 1 تا 2 سانتی متر، لوله جام بلندتر از دندانه هاي کاسه می باشد. فندقه تقریباً بيضوي با سطح صاف و 0/5 تا 2 میلی متر طول و 1 میلی متر عرض دارد.  بررسی ها نشان دهنده اسانس های مختلف در این گیاه می باشد که برای باکتری های گرم مثبت و منفی مؤثر بود و اسانس های استحصالی از رشد باکتری ها جلو گیری کرده است. در مطالعه ای، روغن عصاره اندام های هوائی این گیاه ترکیب β-caryophyllene (17/4%) گزارش شده است. در بررسی که ترکیه انجام  داده، روغن عصاره ای اندام های هوائی گیاه حاوی 49 ترکیب مختلف بوده که مهمترین آنها: 1,8-cineole (24/3 %) و nepetalactone (17/6 %) گزارش شده است. مطالعات دیگر در ایران این ترکیبات را به شرح زیر بیان کرده اند: spathulenol (4/1%), bicyclogermacrene (4,9%), α-pinene (5/8%), β-pinene (6/0%), valencene (6/6%), γ-muurolene (7/9%), caryophyllene oxide (12/3%) و β- caryophyllene (17/4%). این مطالعات که نشان دهنده تغییرات فاحش در کمیت و نوع ترکیبات موجود در اندام های گیاه Nepeta fissa می باشد، گویای این نکته است که گیاه دارای اکوتیپ های مختلف است و هر اکوتیپی هم متناسب با شرایط فیزیکی و شیمیائی رویشگاه ترکیبات خود را تولید می نماید.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Nepeta fissa - Lamiaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گرگان، مازندران، اصفهان، آذربايجان، فارس، همدان، لرستان، تهران، كرمان

 پراکندگی جغرافیایی :

ایران،آسیای جنوبی تا غربی.

 گونه

 :

Nepeta fissa C. A. Mey.

پراکندگی ایران

Nepeta fissa - Lamiaceae

پراکندگی موته

Nepeta fissa - Lamiaceae

منابع :   

Boissier, E. 1879. Flora Orientalis. Vol 4. P. 646.
Rechinger, K.H. 1982. Flora. Iranica, Labiatae. No. 150. P. 152.
Shishkin, B.K., Yuzepchuk, S.V. 1976. Flora of the USSR. English translated. Vol. XX. P. 395.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی