Skip to main content
x

نام علمی :

Secale cereale L.

نام فارسی :

چتودار، چودار، دیله، چاودار

خانواده :

Poaceae

نام عربی :

آلس، الشالم

2n :  

نام انگلیسی :

Rye, Common rye, cereal rye, Cultivated annual rye

نام فرانسوی :

Seigle, Segle, Blé tendre, Froment, Blé ordinaire

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی
مناطق اروپایی سیبریایی

 

 

ارزش کاربری :

علوفه ای
دارویی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

شیب های ملایم

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

272

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گياه گندمي يکساله، ساقه ماشوره‌اي دسته‌اي يا منفرد، راست، که ارتفاع به 60 تا 160 سانتیمتر می رسد. هر شاخه 6 تا 7 گره دارد. کم و بيش در زير سنبله کرکي يا زبر. پهنک برگ ها خطي– نوک دار، با لبه‌هاي صاف يا زبر، به رنگ سبز کلمي شونده، پهنک در بالا صاف و بدون کرک و گاهي در پايين با کرک های تنک یا با موهای زبر. زبانک بالای غلاف مژه دار و غشایی و با 1 میلیمتر طول هستند. پهنک برگ 10 تا 20 سانتیمتر طول و 6 تا 10 میلیمتر عرض می باشند. گل آذین خوشه مرکب و دمگل آذین در قسمت بالا مودار است. خوشه دو پهلو و در هر ساقه فقط یک خوشه وجود دارد. طول خوشه 5 تا 15 سانتیمتر، محور خوشه زبر و زمخت، و در سطح کرک دار که حاشیه آن مژک دار می گردد. سنبلچه ها از قسمت پهن به محور متصل می گردند. میان گره‌های محور گل آذین مستطیلی است که 2 تا 3 میلیمتر طول دارد. سنبلچه ها منفرد و سنبلچه های زایا بدون پایک به محور متصل می شوند. سنبلچه دارای 2 گلچه زایا که در قسمت بالای قرار می گیرند و گلچه سوم تحلیل رفته است. سنبلچه از پهلو فشرده و با 12 تا 15 میلیمتر طول که بعد از خشک شدن گیاه سنبلچه ها در روی گیاه باقی می‌ماند. پوشه‌ها مشابه و کوتاه تر از سنبلچه می مانند. پوشه پایینی خطی با 10 تا 12 میلیمتر طول، با 1 رگه. پوشه پایینی زبر و رگه کناری حذف شده، با نوک نوک کند تا نوک دار، سیخک 1 تا 3 میلیمتر طول. پوشه زایا درفشی به طول 14 تا 15 میلیمتر طول، با 5 رگه. رگه پوشه مژه دار و حاشیه نیز مژه دار می باشد. سطح رویی کرک‌دار، نوک پوشه نوک تیز. پوشه دارای یک سیخک هستند که سیخک پوشه اصلی 20 تا 50 میلیمتر طول دارد. پوشینک 0/6 تا 0/7 طول پوشه. لودیکول به تعداد 2 تا که مژک دار است. پرچم ها 3 عدد و به طول 7 میلیمتر. یک ضمیمه آب‌دار در زیر تخمدان قرار می گیرد. میوه گندمه طول 8 تا 10 میلیمتر دارد. استفاده خوراکی دارویی دارد. به صورت زراعی کشت می شود. دانه و روغن آن استفاده خوراکی دارد . بذر دارای 13% پروتئین و فیبر فراوان می باشد.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Secale cereale - Poaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

مازندران، آذربايجان

 پراکندگی جغرافیایی :

ایران، عراق، افغانستان، ترکیه.

 گونه

 :

Secale cereale L.

پراکندگی ایران

Secale cereale - Poaceae

پراکندگی موته

Secale cereale - Poaceae

منابع :   

Boissier, E. 1884. Flora Orientalis. Vol V. P. 671.
Davis, P.H. 1984. Flora of Turkey. Vol. 9. P. 258.
Rechinger, K.H. 1970. Flora. Iranica, Gramineae. No. 70. P. 215.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی