گياه یکساله، علفي با یک ساقه ضخيم اصلی و بدون انشعاب می باشد. گاهی در قسمت بالای ساقه اصلی چند شاخه فرعی تشکیل می شود. ارتفاع گیاه از 1 تا 3 متر متغییر است. برگ ها اشکال مختلف از تخم مرغي تا قلبي شکل بزرگ دارند. طول برگ ها 10 تا 50 و عرض 5 تا 40 سانتیمتر متغییر است؛ برگ ها در پایین ساقه متقابل و در بالاي ساقه آرایش متناوب دارند. برگ ها دارای دمبرگ بلند هستند و لبه برگ ها دندانه‌اي است. گل آذین در این گونه کپه‌ای بزرگی که معمولاً کپه منفرد تشکیل می گردد و يا در اثر انشعاب ساقه اصلي به صورت گل آذين ديهيم می روید. گريبان کم و بيش کروي، طبق گل ها اندازه بزرگ از 5 تا 35 سانتیمتر دارند و به ندرت به اندازه‌ها‌‌‌ی بزرگ تر هم دیده می شود. برگه های علفی در چندين رديف در پشت کپه تشکیل می شوند. گل آذین کپه‌ای دارای نهنج نسبتاً مقعر، که گل های مختلف بر روی آن تشکیل می گردد. گل ها‌‌‌ي طبقي لوله‌اي زرد رنگ که به تعداد زیاد دیده می شوند و کرک های سفيد در قاعده این گل هارا می‌پوشانند. گل ها‌‌‌ي زبانه‌اي زرد رنگ که عقيم هستند در حاشیه کپه تشکیل می شوند و زیبایی خاصی به این گیاه می دهد. ميوه در این گیاه فندقه که تا حدودی فشرده می باشد و دارای اندازه و رنگ های پوست متفاوت از خاکستری تا سیاه تیره است. طول فندقه ها از 1 تا حدود 2 سانتیمتر هم می رسد. در منطقه در مزارع و باغچه منازل برای تولید دانه آفتاب گردان و نیز زینتی کشت می شود. دانه های آفتابگردان استفاده صنعتی، دارویی و خوراکی دارد. بذر آن به صورت خام یا بو داده شده مورد استفاده قرار می گیرد. دانه این گیاه کوچک و سرشار از چربی می باشد که در صنعت برای استحصال روغن دانه آفتابگردان از آن بهره برداری می گردد. استفاده داروئی آن برای ضد روماتیسم، مدر و تب بری است. برگ های خرد شده به عنوان ضماد در زخم، التهاب در اثر مارگزیدگی و گزش عنکبوت استفاده می شود. ترشحات ریشه گیاه اثرات آللوپاتیک دارد.در روغن آن مقدار 44 تا 72 درصد اسید لینولیک وجوددارد از آن نوعی روغن خوراکی نیمه-خشک تولید کرده اند که مقدار کلسترول آن بسیار کم است. گفته می شود که کیفیت روغن آن تقریبا شبیه روغن زیتون می باشد. از بذرهای بو داده آن مواد جایگزین شکلات و قهوه تهیه می کنند. از پوست دانه بوداده استفاده می شود. دمبرگ های آب پز شده همراه دیگر غذاها مصرف می شود. روسیه واریته ای را تولید کرده که تا 50% روغن دارد.
