Skip to main content
x

نام علمی :

Anchusa italica Retz.

نام فارسی :

گل گاوزبان بدل

خانواده :

Boraginaceae

نام عربی :

2n :  

Bo:32

نام انگلیسی :

Sea bugloss

نام فرانسوی :

Buglosse d'Italie, Buglosse azure

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی
مناطق صحرایی سندی

 

 

ارزش کاربری :

دارویی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

دشت

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

127

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گياه علفی دو ساله يا چند ساله تا ارتفاع 30 تا 150 سانتی متر رشد می کند. گیاه پوشيده از موهاي زبر ، موها به طول 2 تا 4 میلی متر و قاعده برجسته دایره ای. ساقه افراشته یا ایستاده، ضخيم، منشعب گاهی ساده، ‌ترد و شکننده. برگ ها نیزه ای يا مستطيلي با نوک تيز و حاشيه ساده يا کمي موج دار، برگ های قاعده ای با دمبرگ و برگ های شانه ای بدون دمبرگ، برگ های قاعده ای به طول 12 تا 20 و عرض 2 تا 6 سانتی متر و برگ های ساقه ای کوچکتر، هر دو سطح برگ پوشيده از موهاي زبر با قاعده برجسته. گل آذين گرزن یک سویه دم عقربي. کاسه گل در زمان گلدهی به طول 6 تا 10 میلی متر که تا قاعده شکاف دار ، با دندانه هاي نواري يا نواري-نیزه ای و نوک تيز، در حالت ميوه حداکثر به طول 18 میلی متر. جام گل 12 تا 16 میلی متر طول دارد و رنگ جام گل ابتدا قرمز– بنفش و سرانجام آبی آسمانی که رنگ گل بعد از خشک شدن به رنگ آبي تيره در می آید، جام گل طويل‌تر یا برابر کاسه ، زائده بين لوب های جام گل سفيد، زائده دهانی جام گل مژکدار همراه با غده هاي کوچک. پرچم ها چسبیده به لوله جام. بساک ها هم رديف زائده بين لوب ها. میوه فندقه یا مريکارپ درشت می باشد، شکل میوه مستطيلي، افراشته که 4 تا 5 میلی متر طول دارد که سطح آن مشبک-ناهموار و غده دار می باشد. تمام قسمت‌های گیاه را جمع آوری و برای استفاده های بعدی خشک می کنند. در برخی کشورها از پودر آن دمنوش تولید می کنند. از ریشه های آن رنگ قرمز تولید می گردد و زنبور از شهد گل های آن زیاد استفاده می کند. استفاده زینتی از گیاه در گلدان دارد. استفاده خوراکی و دارویی در برخی از کشورها دارد. گل های آن به صورت خام در سالاد و برگ ها و شاخه های جوان آن به صورت پخته استفاده می شود. مردم محلی یونانی آنرا به صورت بخار پز شده و یا سرخ شده مورد استفاده خوراکی قرار می دهند. این گونه همچنین معرق، مدر و به عنوان ضماد روی زخم استفاده می شود. در یک بررسی ترکیبات alkaloids, tannins, oil, triterpenes و polyphenols, استحصال شده که برای آنها خصوصیات موثر داروئی تعیین کرده اند که دارای اثرات ضد سرطانی، آنتی اکسیدان، ویروس کشی، موثر بر غدد مترشحه داخلی و موثر بر مرکز اعصاب و غیره معرفی کرده اند. در ایران گیاه به عنوان داروئی جمع آوری و بهجای گونه دیگر استفاده می شود و شناخته شده نیست.

راهنمای نمودار فنولوژی

نمودار فنولوژی

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گيلان، گرگان، اصفهان، بختياري، آذربايجان، كرمان، كردستان، خوزستان، تهران، همدان، لرستان، كرمانشاه، بوشهر، خراسان

 پراکندگی جغرافیایی :

اروپا، شمال آفریقا، سوریه، ترکیه-آناتولی، قفقاز، ایران، عراق، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان.
Anchusa italica Retz.

 گونه

 :

پراکندگی ایران

پراکندگی گونه

Anchusa italica Retz.

در منطقه حفاظت شده کرکس

منابع :   

خاتم ساز، م. 1381. فلور ایران. تیره گل گاوزبان Boraginaceae. موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور. شماره 39. صفحه 224.
قهرمان، ا. فلور رنگی ایران. Anchusa italica. عکس شماره 1266.
Boissier, E. 1879. Flora Orientalis. Vol IV. P. 154.
Rechinger, K.H. 1967. Flora. Iranica, Boraginaceae. No. 48. P. 233.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی