Skip to main content
x

نام علمی :

Dracocephalum kotschyi Boiss.

نام فارسی :

زرین گیاه

خانواده :

Lamiaceae

نام عربی :

2n :  

نام انگلیسی :

نام فرانسوی :

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی
مناطق مدیترانه ای

 

 

ارزش کاربری :

دارویی

 

 

 نوع خاک :

صخره ای

 

 

توپوگرافی  :

کوهستان

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

584

 

 

وضعیت تهدید :

وضعیت تهدید
در معرض خطر انقراض

توصیف گونه :

گیاه بوته ای چندساله و بالشتکی شکل می باشد که گیاه از کرک های نقره ای رنگ پوشیده شده است و ارتفاع گیاه 10 تا 20 و حداکثر به 27 سانتی متر می رسد. قطر تاج بوته به طور متوسط به 21 سانتی متر بالغ می گردد. ساقه های گیاه پوشیده از کرک هاي متراکم و تقریباً نقره ای رنگ است. برگ ها دمبرگ کوتاه داشته و ابعاد برگ ها به 1 تا 2 سانتی متر طول و عرض 3 تا 10 میلی متر می رسند. برگ ها تخم مرغي شکل با حاشیه کامل هستند که در قاعده تقريباً قلبي يا گوه ای و در نوک گرد می باشند. در فصل خزان تعدادی از برگ های گیاه در پای بوته سبز باقی مانده و عمل حفاظت خاک را آنجام می دهند. براکته های گل کوتاه تر از کاسه و یا هم اندازه آن که 2 تا 4 دندانه دارد. کاسه 1/5 تا 1/7 سانتی متر طول دارد. خامه دو قسمتي مشخص، جام گل با 3 سانتی متر طولکه لوب بالايي آن 1 سانتی متر و لوب پاييني سه سانتی متری می باشد. این گونه در معرض خطر انقراض در منطقه از گیاهان دارویی مهم است که ساکنین محلی برگ و شاخه آنرا برای ارسال به بازار جمع آوری می نمایند که موجب کاهش جمعیت شدید گیاه در رویشگاه اصلی ‌گردیده است. این گیاه خاص رویشگاه های ارتفاعات محسوب می گردد. با داشتن انواع مواد دارویی مختلف و روغن های فرار برای بیماری های سرطان، کاهش درد و غیره زیاد استفاده می شود. رویشگاه این گونه حداقل 300 میلی متر بارندگی، اقلیم نیمه خشک سرد، خاک با اسیدیته حدود 7/5 و بدون مشکل شوری دارد. مطالعات اخیر اثرات آللوپاتیک این گونه را بر روی گیاهان اطراف آن تایید کرده است. همچنین وجود مواد حشره کش در اندام های این گونه می تواند اهمیت کاربرد صنعتی – کشاورزی آنرا افزایش دهد. برای بومی سازی این گونه و کشت آن برای مصارف مختلف اقداماتی صورت گرفته و مطالعاتی آنجام یافته که مفید بوده است. این گونه از گیاهان معطر بوده و در آنالیز روغن های فرار آن ترکیبات ذیل یافت شده است: geranial (35.8%), C10H14O (26.6%), limonene (15.8%) and 1,1-dimethoxy decane (14.5%). در آنالیز روغن های عصاره ای اندام های هوائی آن ترکیبات ذیل گزارش شده: α-pinene (10.5%), caryophyllene oxide (9.2%), terpinen-4-ol (5.7%) and germacrene D (5.6%). این گونه به علت داشتن اسانس زیاد مورد توجه افرادی است که با گیاهان داروئی کار می کنند. در طب سنتی این گونه را برای تب بر، دردهای مفاصل و روماتیسم، ضد التهاب و مرهم زخم تجویز و استفاده می کنند.

راهنمای نمودار فنولوژی

نمودار فنولوژی

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گرگان،مازندران،همدان،فارس،تهران،اصفهان

 پراکندگی جغرافیایی :

اندمیک ایران.
Dracocephalum kotschyi Boiss.

 گونه

 :

پراکندگی ایران

پراکندگی گونه

Dracocephalum kotschyi Boiss.

در منطقه حفاظت شده کرکس

منابع :   

جم زاد، ز. 1391. فلور ایران Lamiaceae. موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور. شماره 76. صفحه 443.
قهرمان، ا. فلور رنگی ایران. Dracocephalum kotschyi. عکس شماره 432.
Boissier, E. 1879. Flora Orientalis. Vol 4. P. 672.
Rechinger, K.H. 1982. Flora. Iranica, Labiatae. No. 150. P. 224.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی