Skip to main content
x

نام علمی :

Nepeta pungens (Bunge) Benth.

نام فارسی :

خانواده :

Lamiaceae

نام عربی :

2n :  

نام انگلیسی :

نام فرانسوی :

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی

 

 

ارزش کاربری :

علوفه ای

 

 

 نوع خاک :

آهکی
صخره ای
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

دشت
کوهستان

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

297

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گياه علفی، يکساله و به ارتفاع 2 تا 3 سانتيمتر است. ساقه ها ساده يا اغلب در قاعده منشعب و کم برگ می باشند. سطح ساقه ها پوشیده ازکرکهای کوتاه خوابیده است. برگها ساده، متقابل، کمی ضخیم، سبز رنگ و کرکدار. برگهاي قاعده اي و پاييني ساقه دمبرگی به طول 6 تا 20 میلیمتر و پهنکی بلندتر از دمبرگ دارد و در زمان گلدهی پژمرده می شوند. پهنک این برگها تخم مرغی تا بیضوی شکل، در حاشیه دندانه دار، در قاعده بریده-گوه ای، در رأس کم و بیش نوک تیز و به طول 5 تا 20 و پهنای 4 تا 15 میلیمتر می باشد. پهنک پوشیده ازکرک که تراکم آنها در سطح زیرین بیشتر می باشد. برگهای بالایی ساقه بدون دمبرگ یا با دمبرگ کوتاه و دارای رگبرگهای ضخیم. برگهای ناحیه گل آذین شبیه به برگه ها و دارای رگبرگهای برجسته می باشند .گل آذین گرزن و شامل چرخه های از گلها است. گرزنهای بالایی بدون دمگل آذین، متراکم، کپه ای و تخم مرغی شکل و پایینی ها دارای دمگل آذینی به طول 10 تا 30 میلیمتر می باشند. براکته ها هم اندازه، به شکل نیزه ای باریک یا قاشقی-خطی، سخت، ضخیم، در انتها خمیده، خار مانند و طول 6 تا 14 و پهنای 1 تا 3 میلیمتر. کاسه گل پیوسته، دارای گلوی راست و به طول 5 تا 7 ميليمتر است. دندانه هاي کاسه تقریبا هم اندازه، نيزه اي ، خار مانند، به اندازه نصف کاسه. جام گل دو لبه، به رنگ آبی کمرنگ مایل به سفيد، در سطح بیرونی پو شیده از کرکها پراکنده و به طول 5 تا 8 ميليمتر است. لب بالايي جام دو لوبه و لب پایینی سه لوبه و با لوب میانی پهن، در قاعده چاله دار و با حاشیه صاف و کم و بیش به بالا برگشته است. پر چمها 4 عدد، دو تا بلند و دوتا کوتاه و تقریبا از لبه بالایی جام به طرف پایین خمیده اند. کلاله دارای دو لوب کوتاه و نابرابر است. میوه چهار فندقه ای است و فندقه ها تخم مرغی شکل، قهوه ای کمرنگ، دارای سطح صاف و براق و به طول 3/1 تا 2 و پهنای 1 میلیمتر می باشند. از روغن عصاره ای این گونه 49 ترکیب مختلف استحصال شده که از جمله به ترکیبات مهم ذیل می توان اشاره کرد: geranyl acetate ( 0/17 %), limonene (0/12 %), eucalyptol (8/5 %), (bornylacetate (3/5 %), citronellal (9/4%). این ترکیبات اثر کنترل رشد ویروس سرخک دارد و طبق بررسی ها می تواند جایگزین دارو های شیمیائی مورد مصرف کنونی باشد. این ترکیبات اثر باکتری کشی روی Staphylococcus aureus را خیلی خوب نشان داده است.

راهنمای نمودار فنولوژی

نمودار فنولوژی

وضعیت پراکندگی در ایران  :

فارس، همدان، اصفهان، بختياري، لرستان، سمنان، خوزستان، تهران، خراسان

 پراکندگی جغرافیایی :

ایران، آسیای مرکزی، افغانستان.
Nepeta pungens (Bunge) Benth.

 گونه

 :

پراکندگی ایران

پراکندگی گونه

Nepeta pungens (Bunge) Benth.

در منطقه حفاظت شده کرکس

منابع :   

جم زاد، ز. 1391. فلور ایران. تیره نعنا Lamiaceae. موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور. شماره 76. صفحه 580.
قهرمان، ا. فلور رنگی ایران. Nepeta pungens. عکس شماره 1327.
Boissier, E. 1879. Flora Orientalis. Vol IV. P. 666
Rechinger, K.H. 1982. Flora. Iranica, Labiatae. No. 150. P. 202.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی