Skip to main content
x

نام علمی :

Plantago major L.

نام فارسی :

بارهنگ

خانواده :

Plantaginaceae

نام عربی :

لسان حمد، لسان حمل، مصاصه، لسان الکلب، وراق صابون

2n :  

Bo:12; Ch: 12-24

نام انگلیسی :

Broad leaved plantain, Buckhorn plantain, Cart-track plant, Greater plantain

نام فرانسوی :

Plantain majeur, Grand plantain, Plantain à bouquet, Plantain intermédiaire

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی
مناطق اروپایی سیبریایی
مناطق مدیترانه ای

 

 

ارزش کاربری :

علوفه ای
دارویی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
ماسه ای

 

 

توپوگرافی  :

دشت

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی
کاشته شده

 

 

شماره شناسه  :

387

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گیاه چند ساله ریزوم دار، که ارتفاع گیاه متغیر است و تا 31 و به ندرت تا 70 سانتیمتری رشد می کند. بدون ساقه است و برگ های طوقه ای دارد، لذا در چمن پارک ها زیر پا و در مرتع زیر فشار سم دام و حیات وحش از بین نمی رود و جوانه انتهائی لطمه ای نمی بیند. گیاه بدون کرک یا دارای کرکهای پراکنده است. برگ ها خیزان یا افراشته دارای دمبرگ نسبتا بلند ولی کوتاهتر از طول برگ، پهنک بیضی – تخم مرغی تا دایره ای – تخم مرغی، با حاشیه تقریبا صاف یا تقریبا کنگره ای – دندانه ای، بدون کرک یا دارای کرکهای پراکنده. برگ ها به طول 5 تا 31 و پهنای 4 تا 6 و به ندرت 8 سانتیمتر که 3 تا 7 رگبرگ مشخص دارد. دمگل آذین افراشته، به طول تا 20 سانتیمتر، گل ها مجتمه در گل آذین سنبله می باشند که استوانه ای باریک به طول تا 7 و به ندرت 60 سانتیمتر است. برگه های پایینی و کناری مشابه، تخم مرغی-قایقی شکل است، به طول 2 تا 5 میلیمتر. کاسبرگ ها به طول 5/1 تا 2 میلیمتر. کاسبرگ های پیشین تخم مرغی باریک؛ کاسبرگ های پسین تخم مرغی پهن. لوب های گلبرگ تخم مرغی، نوک کند، تقریبا به طول 1 میلیمتر. کپسول تخم مرغی به طول 2 تا 5/2 میلیمتر، دارای 6 تا و به ندرت 30 دانه کوچک و گوشه دار است. این گونه بومی آسیا و اروپا است ولی امروزه در اکثر کشورها مثل بومی عمل می کند و علف هرز خطرناکی شده. در مراتع مرطوب، مزارع، باغات، کنار جاده ها، اراضی به هم خورده یا مزارع رها شده به راحتی مستقر می گردد. ریشه های آن از هاردپن یا سخت لایه زیر سطح خاک ها عبور می کند و در ضمن خاک را از فرسایش حفاظت می نماید. به خاطر شکل رویشی برگ ها از لگد مال شدن لطمه ای نمی بیند. این گونه حاوی انواع ترکیباتی است که دارای تاثیرات بیولوژیکی مانند ترمیم زخم ها، ضد التهاب، آنتی اکسیدان، آنتی بیوتیکی ضعیف، تنظیم کننده ایمنی بدن و مسکن را دارد که از برگ و دانه آن استحصال می گردد. تائید شده که 100 گرم برگ به اندازه یک هویج درشت ویتامین آ دارد. دانه ها ریز بوده و هضم نمی شوند، لذا آرد آنرا در خمیر نانوائی مخلوط کرده و استفاده می کنند. برخی واریته های آن دارای برگ های رنگین است که در پارک سازی استفاده می شود. رگبرگ ها به قدری محکم و انعاف پذیر هستند که از آنها برای درست کردن نخ و نخ ماهیگیری استفاده می کنند.

راهنمای نمودار فنولوژی

نمودار فنولوژی

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گيلان، گرگان، مازندران، اصفهان، آذربايجان، فارس، همدان، لرستان، زنجان، كردستان، تهران، كرمان، سمنان، خراسان

 پراکندگی جغرافیایی :

پراکنده در اروپا تا ترکیه، ایران، افغانستان، پاکستان، عراق، فلسطین و آمریکا.
Plantago major L.

 گونه

 :

پراکندگی ایران

پراکندگی گونه

Plantago major L.

در منطقه حفاظت شده کرکس

منابع :   

جانی قربان، م. 1374. فلور ایران. تیره بارهنگ Plantaginaceae. موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور. شماره 14. صفحه 6.
قهرمان، ا. فلور رنگی ایران. Plantago major. عکس شماره 721.
Boissier, E. 1879. Flora Orientalis. Vol IV. P. 878.
Rechinger, K.H. 1965. Flora. Iranica, Plantaginaceae. No. 15. P. 3.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی