Skip to main content
x

نام علمی :

Fraxinus excelsior L. subsp coriariifolia (Scheele) E. Murray.

نام فارسی :

زبان گنجشک، درخت زبان گنجشک

خانواده :

Oleaceae

نام عربی :

لسان الطیر، دردار

2n :  

نام انگلیسی :

Ash, European ash,  Common ash

نام فرانسوی :

Frene

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق اروپایی سیبریایی

 

 

ارزش کاربری :

دارویی
صنعتی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

دشت

 

 

اکوسیستم :

مناطق جنگلی
کاشته شده

 

 

شماره شناسه  :

540

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

درختي خزان کننده که تا ارتفاع 30 تا 40 متر رشد می کند. پوست تنه در جوانی خاکستری سفید است ولی بعد از مسن شدن تنه، در پوست آن شکاف های باریک ایجاد می گردد. جوانه هاي زمستانه سياه يا تقريباً سياه و شاخه ها بدون کرک می باشند. برگ ها متقابل و با تقسیمات فرد شانه ای که تعداد برگچه ها از 7 تا 11 تا متغییر است. برگچه ها بدون دمبرگچه، تخم مرغي يا مستطيلي، به طول 5 تا 10 و به عرض 1/5 تا 4 سانتی متر، نوکدار و قاعده گوه ای که حاشیه دندانه اره ای می باشد. بخش فوقاني سطح دمبرگچه ها سبز تيره و در سطح تحتاني سبز روشن است. فقط رگبرگ مياني سطح تحتاني با کرک هاي بلند و جدا دارد. گل آذین خوشه مرکب محوری که در روی شاخه های سال قبل تشکیل می گردد. گل ها اندام های پوششی ندارند. گل ها چند جنسي گل نر، گل ماده و گل نرماده را در یک شاخه یا روی یک پایه می توان یافت. کیسه های بساک تخم مرغي، نوکدار، کوتاه تر از میله های پرچم، ميوه در این گیاه فندقه بال دار یا سامار است که شکل نیزه ای تا مستطيلي باريک و طول آن 2/5 تا 4 و عرض کمتر از 1 سانتی متر دارد. میوه کند يا نوک چال­دار تا نوک تيز است. رویشگاه اصلی این زیر گونه نیمه غربی منطقه خزری می باشد. در ناحیه رویشی ایران و توران در محل های نزدیک آب و یا در باغات می توان گونه های درختی را یافت که به این محل ها از زمان های بسیار قدیم معرفی شده اند و جمعیت های محدود و معدود تشکیل می دهند که هرگز گسترده نیست ؛ و پراکنده در باغات است. در اروپا در کشورهای مختلف جنگل های طبیعی و دست کاشت با این زیر گونه در سطح نسبتا وسیع وجود دارد. به صورت طبیعی در اروپای شرقی، در اطراف دریای سیاه در کشورهای کریما، قفقاز، ترکیه، دره دانوب و رومانی بیشتر از مناطق دیگر یافت می شود. در جاهای دیگر اروپا اگر به صورت جنگل دست کاشت نباشد، جزو گونه کمیاب و نادر در طبیعت آنجا وجود دارد. اختلاف اصلی این زیر گونه در داشتن دمبرگ ها و محور برگ کرکدار است. این زیر گونه به عنوان گیاه داروئی شناخته شده که از برگ، دانه و پوست آن استفاده می شود. اثرات درمانی مدر، ضد نقرس، ضد روماتیسم، تصفیه کننده خون، مسهل، مقوی، تب بر و قابض معرفی شده است. پوست آن برای بواسیر و کاهنده تب؛ برگ برای روماتیسم؛ پوست شاخه تب بر و ملین می باشد. می توان گونه های درختی را یافت که به این محل ها از زمان های بسیار قدیم معرفی شده اند و جمعیت های محدود و معدود تشکیل می دهند که هرگز گسترده نیست و در باغات پراکنده است.  

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Fraxinus excelsior subsp coriariifolia - Oleaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گيلان، گرگان، مازندران، آذربايجان

 پراکندگی جغرافیایی :

جمهوری آذربایجان، ایران.

 گونه

 :

Fraxinus excelsior L. subsp coriariifolia (Scheele) E. Murray.

پراکندگی ایران

Fraxinus excelsior subsp coriariifolia - Oleaceae

پراکندگی موته

Fraxinus excelsior subsp coriariifolia - Oleaceae

منابع :   

Boissier, E. 1879. Flora Orientalis. Vol 4. P. 40.
Rechinger, K.H. 1968. Flora. Iranica, Oleaceae. No. 52. P. 6.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی