Skip to main content
x

نام علمی :

Melia azedarach L.

نام فارسی :

زیتون تلخ، شال پستانه، شال زیتون، شال سنجد، سنجد تلخ

خانواده :

Meliaceae

نام عربی :

صِبَحبَح، زَعرور

2n :  

MBG:14

نام انگلیسی :

Azedarach, Persian lilac, Indian lilac, Pride of India, Bead tree, China tree

نام فرانسوی :

Margosa, Zederan, Lilas des Indes, Arbre de chapelet, Arbre saint

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق اروپایی سیبریایی

 

 

ارزش کاربری :

دارویی
تزئینی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
ماسه ای

 

 

توپوگرافی  :

دشت

 

 

اکوسیستم :

کاشته شده

 

 

شماره شناسه  :

534

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

این گونه درختي تا ارتفاع 12 متری رشد می کند اما در منابع ارتفاع درخت تا 45 متر هم ذکر شده است. تاج آن گسترده ولی تنک و شاخه چه هاي جوان کرک هاي پتوئي دارند که در جوانی سبز مایل به قهوه ای و با مسن تر شدن شاخه خاکستری رنگ می گردد و شیاردار می گردد. برگ ها به طول 40 تا 60 سانتیمتر دوبار شانه ای و گاهی سه بار شانه ای که تعداد برگچه ها در یک برگ به 40 تا 50 تا می رسد. اندازه برگچه 2/5 تا 5 و عرض 0/5 تا 2 سانتیمتر بالغ می گردد. برگچه ها آرایش متقابل داشته و بيضوي شکل با دندانه اره ای، نوک دار، اغلب مورب و کرک‌دار هستند. اما آرایش برگ بر روی شاخه متناوب می باشد و در صورت له کردن آن با دست بوی تند از آن شنیده می شود. لوب کاسبرگ ها به طول 2 میلیمتر و نوک تيز و کرک‌دار هستند. گلبرگ ها نسبتاً بلند و کمتر از 1 سانتیمتر طول دارند. میله پرچم ها به هم پیوسته و تشکیل لوله‌ای را می دهند که ارغوانی تا آبی رنگ است. گل های معطر و زیاد آنها که به صورت تک تک به گل آذین چسبیده اند رنگ سفید-یاسی و در گل آذين محوري خوشه‌ای بلند 20 تا 25 سانتیمتر طول قرار دارند. میوه شفت پس از رسیدن زرد پر رنگ و کروی شکل بوده که حدود 1/5 سانتیمتر قطر دارد که پس از رسیدن کامل پوست آن چروکیده شده و کمی آب‌دار می شود. بذر مستطیلی شکل دارای 3/5 میلیمتر طول و 1/6 میلیمتر عرض هستند. زمان گلدهی در واریته های مختلف متفاوت که برخی در بهار و برخی در تابستان و تعدادی در طول سال زراعی گلدهی دارند. این گونه بومی اقلیم نیمه گرمسیری ولی رقم‌های مقاوم آن‌را در مناطق معتدله با زمستان‌های دارای یخبندان هم می توان کاشت. برگ های آن خیلی مغذی بوده و می تواند مورد استفاده حیات وحش قرار گیرد. مواد آلکالوئیدی مستخرج از برگ ها برای دفع آفات نباتی و نیز به عنوان ویروس کش کاربرد دارد.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Melia azedarach - Meliaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گيلان، مازندران، بلوچستان، تهران، يزد

 پراکندگی جغرافیایی :

ایران، افغانستان، پاکستان، کوه های هیمالیا. در برخی از کشورهای مناطق خشک برای درخت خیابانی و یا جنگل کاری مصنوعی استفاده می شود مانند: عراق، اروپا، اسپانیا، یونان، قبرس، سوریه، لبنان، فلسطین، عربستان، ترکیه، چین، آفریقای گرمسیری هند، امریکا و ...

 گونه

 :

Melia azedarach L.

پراکندگی ایران

Melia azedarach - Meliaceae

پراکندگی موته

Melia azedarach - Meliaceae

منابع :   

Boissier, E. 1867. Flora Orientalis. Vol I. P. 954.
Rechinger, K.H, 1978. Flora Iranica, Meliaceae, No. 133. P. 2.
Townsend, C.C., Guest, E. 1974. Flora of Iraq. Vol.4- Part two. P. 477.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی