Skip to main content
x

نام علمی :

Platanus orientalis L.

نام فارسی :

چنار

خانواده :

Platanaceae

نام عربی :

شِنار، صِنار، دُلب

2n :  

Bo:42

نام انگلیسی :

Oriental plane, Oriental sycamore, Sycamore, Button wood, Plane tree

نام فرانسوی :

Platane à feuilles d'érable, Platane d’ Orient, Platane

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق اروپایی سیبریایی
مناطق مدیترانه ای

 

 

ارزش کاربری :

دارویی
صنعتی
تزئینی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
صخره ای
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

حاشیه رودخانه

 

 

اکوسیستم :

کاشته شده

 

 

شماره شناسه  :

340

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

درختي خزان کننده به ارتفاع تا 50 متر و دارای تنه ای به قطر تا 3 متر است. پوست ساقه ریزان است و به شکل ورقه های نامنظم می ریزد و به تنه ظاهری لکه دار می دهد. پوست ساقه گاهی در قاعده درختان قدیمی شیاردار و ضخیم می شود. شاخه های جوان پوشیده از کرکهای ستاره ای شکل هستند و یا کرکهای آنها پس از مدتی می ریزد. برگهای جوان در بهار به طور متراکم پوشیده از کرکهای ستاره ای-نمدی هستند و خیلی زود کرکهای خود را از دست داده یا تقریبا بی کرک می شوند. برگها ساده، متناوب، دارای گوشواره و دمبرگدار هستند. دمبرگها رشد یافته اند اما طول آنها از پهنک کوتاهتر است. پهنک برگها معمولا پنجه ای و به طول 5 تا 15 و گاهی تا 25 سانتیمتر است. سطح فوقانی پهنک سبز تیره و سطح تحتانی آن کمرنگ تر است. حاشیه پهنک نيمه بريده و دارای 5 و به ندرت 3 تا 7 بخش یا لوب است. لوبها مثلثی شکل، نوک تیز و در حاشیه دارای دندانه کم و بزرگ هستند. قاعده پهنک گوه ای، بریده یا کمی قلبی است. گلها در بهار در دسته های متراکم، کروی کاپیتولی ظاهر می شوند. کاپیتولها به تعداد 2 تا 7 عدد و به قطر حدود 1 سانتیمتر. گلها يک پايه و تک جنس. گل نر دارای 4 تا 6 کاسبرگ گلبرگ مانند و گلبرگ های گوه ای شکل، بلندتر یا دوبار کوتاهتر از کاسبرگها و یا تحلیل رفته است. گلهاي ماده دارای 4 کاسبرگ گلبرگ مانند، 4 تا 6 تخمدان فوقانی و تک تخمکی و خامه هاي طويل هستند. کاپیتولها در حالت میوه دار به قطر 2 تا 3/5 سانتیمتر یا بیشتر و به رنگ سبز و سپس قهوه ای می باشند و به خاطر خامه های پایا پوششی ریش مانند و زبر دارند. میوه فندقه واژ مخروطی باریک و دارای دسته ای از موهای بلند در قاعده است و تا سال آینده نمی ریزد. این گونه برای ایجاد فضای سبز در حاشیه خیابانها و محوطه های ساختمانی کشت می شود. درخت سریع الرشد می باشد و چوب تولیدی برای استفاده در محل های سرپوشیده دور از بارندگی و رطوبت مناسب است مثل مبل سازی و نجاری. از شاخه ها و ریشه آن رنگ درست می کنند. در طب سنتی از آن استفاده زیادی می شود و بررسی های جدید نیز وجود ترکیبات دارویی مختلف را در اندام های آن تأیید می کند. ترکیبات دارویی از برگ، شاخ و برگ، پوست تنه و تنه درخت به دست می‌آید که در چشم پزشکی و غیره کاربرد دارد. پاجوش زیادی ایجاد می‌نماید که همگی با هم رشد کرده و درخت چند تنه به وجود می‌آید.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Platanus orientalis - Platanaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

این گونه در مناطق مختلف ایران به جز منطقه جنوب کشور کشت می شود.

 پراکندگی جغرافیایی :

چنار گونه اروپا- آسیایی از منطقه بالکان تا ایران وجود دارد و برخی گیاه شناسان پایه های طبیعی آن را در مسیر کتول به دامغان گزارش کرده اند. از منطقه هیمالیا در شرق تا اسپانیا در غرب می روید و تعیین رویشگاه اصلی که گونه بومی و خاستگاه باشد تقریبا غیر ممکن است.

 گونه

 :

Platanus orientalis L.

پراکندگی ایران

Platanus orientalis - Platanaceae

پراکندگی موته

Platanus orientalis - Platanaceae

منابع :   

Boissier, E. 1879. Flora Orientalis. Vol IV. P. 1161.
Davis, P.H. 1982. Flora of Turkey. Vol. 7. P. 656.
Rechinger, K.H. 1966. Flora. Iranica, Platanaceae. No. 21. P. 1.
Townsend, C.C., Guest, E. 1974. Flora of Iraq. Vol.4- Part two. P. 23.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی