Skip to main content
x

نام علمی :

Trigonella foenum-graecum L.

نام فارسی :

شنبلیله شمبلیله

خانواده :

Fabaceae

نام عربی :

حُلبه

2n :  

Bo:16

نام انگلیسی :

Fenugreek, Sicklefryit fenugreek

نام فرانسوی :

Fenugrec, Trigonelle Fenugrec

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی
مناطق مدیترانه ای

 

 

ارزش کاربری :

دارویی
تغذیه ای

 

 

 نوع خاک :

آهکی
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

دشت

 

 

اکوسیستم :

کاشته شده

 

 

شماره شناسه  :

615

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گياه یکساله که ساقه های آن تا ارتفاع 10 تا 50 سانتیمتر رشد می کند. ساقه ها افراشته به ندرت راست یا برافراشته که تعداد کمي انشعاب تولید می کند. گوشواره ها سه گوشه، نوک دراز با حاشیه کامل. برگ ها سه برگچه ای، برگچه ها تخم مرغی تا مستطیلی-نیزه ای به طول 2 تا 3 سانتیمتر و به عرض 1 تا 1/5 سانتیمتر که در قسمت بالای برگچه دندانه دار است. گل ها بدون دمگل در محور برگ ها به صورت منفرد قرار گرفته اند. کاسه لوله ای به طول نصف طول جام گل، دندانه ها طولی برابر طول لوله کاسه گل را دارند. جام گل به طول 13 تا 18 میلیمتر، به رنگ سفید مایل به زرد که در قاعده کمی قهوه ای کم رنگ می شود. درفش مستطیلی، با نوک فرو رفته. نیام خطی، راست یا کمی خمیده، در انتها بدون منقار، به طول 6 تا 10 سانتیمتر و به قطر 4 تا 5 میلیمتر، بدون کرک یا کم و بیش کرکدار، که به طرف نوک 2 تا 2/5 سانتیمتری نیام باریک می گردد. تعداد بذر در هر نیام 10 تا 20 تا که دانه ها دارای رگه مشخص طولی هستند. دانه ها مستطیلی تا 5 میلیمتر طول دارند و بطور ظریف غده دارند. شنبلیله در منطقه در سطح محدودی برای استفاده شخصی در باغچه منازل کشت می گردد. در ایران نیز در اغلب مناطق سبزیکاری کشور برای تولید سبزی کاشته می شود. شنبلیله اکثرا به صورت پخته و گاهی خام مصرف خوراکی دارد و به عنوان دارو نیز در طب سنتی و طب مدرن، داروسازی، صنایع غذائی و صنایع آرایشی کاربرد دارد. برگ ها، ساقه های جوان، گل ها، ودانه آن در موارد ذکر شده به شکلی مصرف می گردد. بررسی های اخیر اثرات داروئی این گونه را تائید کرده و نیز نشان می دهد که ترکیبات موجود در آن اثرات منفی یا جانبی در انسان ایجاد نمی کند. همچنین اثرات ضد سرطان، ضد باکتری، دافع کرم روده، ضد صفرا، تسریع در بهبودی زخم ها و غیره را نیز تائید علمی شده است. علاوه بر ارزش داروئی چند منظوره ای آن، شنبلیله را برای تولید هورمون استروئید با استفاده ار بیوتکنولوژی پیشنهاد داده اند.  

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Trigonella foenum-graecum - Fabaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

آذربايجان، اصفهان، فارس، لرستان، تهران، كرمان، سمنان، سیستان، خراسان

 پراکندگی جغرافیایی :

ایران، افغانستان، عراق، پاکستان، ناحیه مدیترانه، ترکیه، سوریه، قفقاز، عربستان، اتیوپی.

 گونه

 :

Trigonella foenum-graecum L.

پراکندگی ایران

Trigonella foenum-graecum - Fabaceae

پراکندگی موته

Trigonella foenum-graecum - Fabaceae

منابع :   

Davis, P.H. 1970. Flora of Turkey. Vol. 3. P. 481.
Komarov, V.L. 1970. Flora of the USSR. English translated. Vol. XI. P. 119.
Rechinger, K.H. 1984. Flora Iranica. Papilionaceae II. No. 157. P.252.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی