Skip to main content
x

نام علمی :

Ziziphora clinopodioides Lam.

نام فارسی :

کاکوتی کوهی

خانواده :

Lamiaceae

نام عربی :

2n :  

نام انگلیسی :

Wild thyme

نام فرانسوی :

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی

 

 

ارزش کاربری :

دارویی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
صخره ای
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

دره

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

75

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گیاه چند ساله با قاعده چوبی، بوته ای، به ارتفاع 5 تا 50 سانتیمتر. ساقه ها متعدد، از قاعده منشعب، با شاخه های ساده و بدون انشعاب، گاهی درناحیه گل آذین با انشعابات متقابل، افراشته، خیزان، خمیده، خوابیده و یا خزنده. پوشیده از کرکهای کوتاه به طرف پایین خمیده و یا کرکهای گسترده در ناحیه گل آذین و یا کم و بیش بدون کرک. برگها بدون دمبرگ و یا با دمبرگهای کوتاه به طول تا 4 میلیمتر. پهنک به طول 4 تا 22 و به عرض 1 تا 9 میلیمتر، خطی، نیزه ای، بیضوی، تخم مرغی تا کم و بیش دایره ای، نوک تیز، در حاشیه صاف و بدون دندانه، تقریبا بدون کرک تا دارای کرکهای ساده با تراکم متفاوت و غده های ترشحی بدون پایک براق و تیره، در سطح تحتانی یا تراکم بیشتر. برگهای گل آذینی خطی، نیزه ای، مستطیلی، تخم مرغی به طول 6 تا 11 و به عرض 1 تا 5 میلیمتر. گل آذین متشکل از گلهای متعدد بدون دمگل و یا با دمگل های به طول تا 4 میلیمتر، به شکل کله ای- انتهایی. کاسه گل به طول 3/5 تا 7 میلیمتر، لوله ای، به رنگ سبز یا بنفش. دندانه ها کوتاه و نزدیک به هم، تقریبا بدون کرک تا پوشیده از کرکهای ساده با تراکم متفاوت و غده های ترشحی بدون پایک براق. جام گل سفید، صورتی تا بنفش، به طول 5 تا 11 میلیمتر. لوله جام کم و بیش درون کاسه مخفی، لبه بالایی راست. لبه پایینی با سه لوب کم و بیش مساوی. لوب میانی دارای خالهای تیره. فندقه به طول 1/5 و به عرض 4/0 میلیمتر، مستطیلی، با سطح صاف، قهوه ای کمرنگ. این گونه در تب سنتی برای بیماری های ویروسی و گوارشی استفاده می شود. در آنالیز روغن عصاره ای حاصل از اندام های هوائی این گونه تعداد 31 ماده تفکیک گردیده که مهمترین آنها: pulegone (45/8%), piperitenone (17/4%), p-menth-3-en-8-ol (12/5%), thymol (8/0%) بود. اثر باکتری کشی آن بر روی 7 باکتری گرم مثبت و منفی آزمایش شد که در هر مورد اثر شدید داشت. مطالعات در چین نشان می دهد که اکوتیپ های مختلف دارای ترکیبات شیمیائی متفاوت هستند که بنا به رویشگاه تغییر می نمایند. مطالعات در تاجکیستان نشان می دهد که ترکیبات شیمیائی از سالی به سال دیگر هم تغییر می کند. افزودن آن به ماست، موجب حفظ آن و جلوگیری از تغییر ماست در مدت 19 روز شد. عصاره متانولیک این گونه اثر آنتی اکسیدان بیشتری نسبت به اسانس آن دارد. همچنین اثر میکروب کشی اسانس آن نیز تائید شده است.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Ziziphora clinopodioides - Lamiaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گيلان، گرگان، مازندران، اصفهان، بختياري، آذربايجان، فارس، همدان، لرستان، كردستان، تهران

 پراکندگی جغرافیایی :

ترکیه، ایران، سیبری، قفقاز، آسیای مرکزی، عراق، افغانستان و پاکستان

 گونه

 :

Ziziphora clinopodioides Lam.

پراکندگی ایران

Ziziphora clinopodioides - Lamiaceae

پراکندگی موته

Ziziphora clinopodioides - Lamiaceae

منابع :   

Rechinger, K.H. 1982. Flora. Iranica, Labiatae. No. 150. P. 481.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی