Skip to main content
x

نام علمی :

Ziziphora tenuior L.

نام فارسی :

کاکوتی

خانواده :

Lamiaceae

نام عربی :

2n :  

MBG:16

نام انگلیسی :

نام فرانسوی :

 

 

نوع رویشگاه :

مناطق ایران و تورانی

 

 

ارزش کاربری :

دارویی

 

 

 نوع خاک :

آهکی
صخره ای
قلوه سنگی

 

 

توپوگرافی  :

شیب های تند
شیب های ملایم

 

 

اکوسیستم :

مناطق استپی

 

 

شماره شناسه  :

85

 

 

وضعیت تهدید :

توصیف گونه :

گیاه علفی یکساله که ساقه ها تا ارتفاع 3 تا 40 سانتیمتری رشد می کنند. ساقه های منفرد یا از قاعده منشعب شده و شاخه های جدید تولید می کند. ساقه ها و شاخه ها پوشیده از کرک های کوتاه به طرف پایین خمیده می باشند. برگ های قاعده ای دمبرگدار هستند که به طول 1 تا 5 میلیمتر می رسند. پهنک برگ به شکل تخم مرغی، قاشقی است. برگ های میانی و بالایی ساقه به طول 8 تا 35 و به عرض 2/5 تا 9 میلیمتر هستند که نیزه ای پهن، نیزه ای باریک تا خطی بوده حاشیه ها مژه دارند و بلندتر از گل ها می گردند. گل آذین سنبله ای که از معمولا یک چرخه گل تشکیل شده. چرخه های گل در محور برگ ها تشکیل می شوند و اغلب کم گل بوده و تماما نزدیک به هم هستند. کاسه گل صورتی رنگ به طول 5 تا 10 میلیمتر، لوله ای باریک، با حدود 13 رگه برجسته، پوشیده از کرکهای زبر سفید نسبتا متراکم. دندانه ها کوتاه و نزدیک به هم. جام گل به طول 8 تا 11 میلیمتر، بنفش، ارغوانی تا صورتی کمرنگ. لوله جام گل کمی از کاسه بیرون آمده. فندقه به طول 2 و به عرض 0/8 میلیمتر، مستطیلی، در قاعده باریک و با نوک گرد، قهوه ای روشن تا کرم رنگ، در سطح با تزیینات زگیل مانند بسیار ریز، آرئول با دو شاخه بیضوی و سفید رنگ. این گونه گیاه داروئی خوراکی است که برای آماس،بی خوابی و فشارخون در ایران، ترکیه و چین مصرف می گردد. در تجزیه اسانس آن ترکیبات ذیل تفکیک شده اند: p-mentha-3-en-8-ol and pulegone. در بررسی دیگر 58 ترکیب شیمیائی مختلف از اسانس آن جدا گردید و گیاه را به عنوان منبع غنی از روغن terpene و عاری از ترکیبات scavenging معرفی نموده اند. ترکیبات استحصالی از عصاره های گیاه دارای خواص باکتری کشی شدید است. ترکیبات و خواص باکتری کشی گیاه، بر اساس خصوصیات شیمائی خاک رویشگاه تغییر معنی داری با یکدیگر نشان دارند به این ترتیب عناصر موجود در خاک و غلظت آنها، تغییر کمی در اسانس ایجاد نمودند. در منابع این گونه را منشاء مناسب برای pulegone دانسته و گیاه را برای صنایع مفید اعلام کرده اند. این ماده قابل استفاده در صنایع عطرسازی، داروهای ضد درد، چاشنی و طعم دهنده غذا کاربرد وسیع و گسترده دارد. در مراتع منطقه وسیعی از ایران و توران و خلیج عمانی می روید که در دامنه های سنگلاخی و گاهی حاشیه مزارع مستقر می گردد.

 

 

 

 

نمودار فنولوژی

Ziziphora tenuior - Lamiaceae

وضعیت پراکندگی در ایران  :

گيلان، گرگان، مازندران، اصفهان، بختياري، آذربايجان، فارس، همدان، لرستان، كردستان، تهران

 پراکندگی جغرافیایی :

اروپا، ترکیه، ایران، قفقاز، آسیای مرکزی، سیبری، افغانستان، پاکستان، عراق و سوریه.

 گونه

 :

Ziziphora tenuior L.

پراکندگی ایران

Ziziphora tenuior - Lamiaceae

پراکندگی موته

Ziziphora tenuior - Lamiaceae

منابع :   

Rechinger, K.H. 1982. Flora. Iranica, Labiatae. No. 150. P. 491.

ارتقاء امنیت وب با وف بومی